Được xét tuyển Đại học từ kết quả phổ thông

3 vấn đề tiếp tục nghiên cứu

Thứ trưởng Bùi Văn Ga cho biết trong quá trình lấy ý kiến về đổi mới tuyển sinh, ngoài các ý kiến đồng thuận, còn có 3 vấn đề được dư luận nêu ra. Bộ sẽ tiếp tục lấy ý kiến và nghiên cứu triển khai nếu được xã hội đồng thuận.

Thứ nhất, với kỳ thi "3 chung" năm 2014 nên xem xét việc xác định điểm sàn phù hợp hơn, nghiên cứu các tiêu chí khác thay thế cho điểm sàn mềm dẻo hơn nhưng vẫn đảm bảo chất lượng đầu vào.

Thứ hai, theo quy định kỳ thi "3 chung" hiện nay, thí sinh đăng ký nguyện vọng dự thi vào các trường trước khi thi nên tính may rủi rất lớn, nên chăng tổ chức kỳ thi chung trước rồi sau khi có kết quả, thí sinh mới đăng ký xét tuyển vào các trường phù hợp.

Thứ ba, nên nhập 2 kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ làm một. Khi đó, đề thi sẽ có một số lượng câu hỏi mang tính chất cơ bản để xét tốt nghiệp THPT và những câu hỏi nâng cao để phân loại thí sinh xét tuyển vào ĐH, CĐ.

Thấy gì từ đề án thi riêng?

Số lượng các trường ĐH, CĐ công bố đề án tuyển sinh riêng năm 2014, năm đầu tiên cho phép các trường được tổ chức tuyển sinh riêng ngoài kỳ thi “3 chung” (chung đề, chung đợt, chung kết quả xét tuyển), tăng dần kể từ khi Bộ điều chỉnh quy định cho các trường thi riêng có thể kết hợp xét tuyển thí sinh thi chung.

Có thể thấy gì từ đề án mà các trường đang lấy ý kiến dư luận?

Đối với các trường, điều phấn khởi nhất là thực hiện được những thay đổi mà trước đây đã từng lên tiếng nhưng do cơ chế “3 chung” đã không làm được. Còn nhớ 2 năm trước, ĐH Kiến trúc TP.HCM rục rịch thay đổi môn thi khối V, H cho phù hợp với hướng đào tạo liền bị phản đối quyết liệt, Bộ không cho phép vì thí sinh chưa chuẩn bị và sự thay đổi của trường sẽ ảnh hưởng thí sinh thi khối này ở trường khác. Cũng thời gian đó, lãnh đạo Trường ĐH Bách khoa Hà Nội cho biết có thể không nhận thí sinh thi nhờ. Tuyên bố này lập tức bị dập tắt ngay vì nếu Trường ĐH Bách khoa làm được thì trường khác làm được. Vậy thì sẽ phá vỡ “3 chung”. Nay, nhờ quy định cho phép tuyển sinh riêng, nếu đề án của 2 trường được thông qua, thì các trường này cũng như nhiều trường khác sẽ trong tình trạng “bất chiến tự nhiên thành”.

Các trường/ngành năng khiếu, văn hóa nghệ thuật thoát khỏi “cái áo 3 chung” quá chật, đường hoàng được thi hoặc xét tuyển theo những môn hoặc cách mà mình cho rằng phù hợp nhất. Đây là điều mà lẽ ra phải được thực hiện từ lâu nhưng cơ chế “3 chung” mà nhiều trường đành phải chấp nhận.

Với những trường/ngành lâu nay khó tuyển sinh thì đây là cơ hội vàng để thoát khỏi tình trạng này. Ngoài các ngành năng khiếu, phần lớn những ngành dự kiến xét tuyển riêng theo điểm thi tốt nghiệp THPT hoặc quá trình học tập ở bậc học này, theo đề án của các trường, đều là những ngành khó tuyển sinh. Nếu chấp nhận các đề án tuyển sinh riêng theo hướng này, rõ ràng Bộ chính thức công nhận kết quả kỳ thi tốt nghiệp THPT là một trong những điều kiện để xét tuyển vào ĐH cho dù hiện còn nhiều lo ngại về chất lượng kỳ thi này. Điều này cũng cho thấy kỳ thi tốt nghiệp THPT là chuẩn quốc gia để xét tuyển vào ĐH, CĐ có thể là hướng đi sau năm 2015.

Đề án của các trường nhìn chung mới giải quyết được những vấn đề trước mắt mà không thấy định hướng chiến lược phát triển lâu dài, thiếu tính đột phá.

Đành rằng “3 chung” đã không còn phù hợp nhưng nếu hình dung từ sau năm 2015, mạnh trường nào trường đó thi riêng miễn đáp ứng đủ điều kiện của Bộ thì sẽ càng rắc rối đến chừng nào. Vấn đề của các trường là cốt làm sao tuyển được người học theo đúng yêu cầu. Vậy tại sao không nghĩ đến ý kiến đã nhiều người đề xuất: Không còn chung xét tuyển. Nghĩa là vẫn cần một tổ chức ra đề (không nhất thiết phải là Bộ), cùng thời gian thi tuyển, trên kết quả này các trường kết hợp với các tiêu chí khác để xét tuyển.

Làm như thế vừa không lãng phí lại tránh được nhiều rắc rối nảy sinh.